stupeo

stupeo
stŭpeo, ui, ēre, v. n. and a. [Sanscr. stūpas, cumulus; Gr. stupos; Lat. stipes, a block, stump; cf. steibô].
I.
Neutr., to be struck senseless, to be stunned, benumbed; to be struck aghast, to be astonished, astounded, amazed, confounded, stupefied, etc. (freq. and class.;

syn. torpeo): animus lassus curā confectus stupet,

Ter. And. 2, 1, 4:

cum hic etiam tum semisomnus, stupri plenus stuperet,

Cic. Verr. 2, 5, 36, § 95:

torpescunt scorpiones aconiti tactu stupentque pallentes,

Plin. 27, 2, 2, § 6:

haec cum loqueris, nos barones stupemus,

Cic. Fin. 2, 23, 77; cf.:

quae cum intuerer stupens,

id. Rep. 6, 18, 18:

dum stupet obtutuque haeret defixus in uno,

Verg. A. 1, 495:

admiror, stupeo,

Mart. 5, 63, 3:

adhuc in oppidis coartatus et stupens,

Cic. Att. 7, 10:

vigiles attoniti et stupentibus similes,

Curt. 8, 2, 3.—With gen.:

tribuni capti et stupentes animi,

Liv. 6, 38.—
(β).
With abl. or in with abl.: stupere gaudio Graecus, Cael. ap. Quint. 9, 3, 58:

exspectatione stupere,

Liv. 8, 13, 17:

novitate,

Quint. 12, 6, 5:

carminibus stupens,

Hor. C. 2, 13, 33:

stupet Albius aere,

id. S. 1, 4, 28:

laetitiā,

Sen. Herc. Fur. 621:

rex subito malo,

Flor. 2, 12:

qui stupet in titulis et imaginibus,

Hor. S. 1, 6, 17:

stupet in Turno,

Verg. A. 10, 446. —
(γ).
With ad:

mater ad auditas stupuit voces,

Ov. M. 5, 509:

et stupet ad raptus Tyndaris ipsa tuos,

Mart. 12, 52, 6:

ad supervacua,

Sen. Ep. 87, 5:

ad tam saevam dominationem,

Just. 26, 1, 8.—
B.
Transf., of inanimate or abstract things, to be benumbed or stiffened, to be brought to a stand-still, to stop (mostly poet.;

not in Cic.): multum refert, a fonte bibatur Qui fluit, an pigro quae stupet unda lacu,

Mart. 9, 100, 10:

flumina brumā,

Val. Fl. 5, 603:

undae,

Sen. Herc. Fur. 763; cf.:

ad frigus stupet (vinum), opp. gelascit,

Plin. 14, 21, 27, § 132:

stupuitque Ixionis orbis,

Ov. M. 10, 42:

ignavo stupuerunt verba palato,

id. Am. 2, 6, 47:

stupente ita seditione,

Liv. 28, 25.—
II.
Act., to be astonished or amazed at, to wonder at any thing ( poet.; cf.

admiror): pars stupet innuptae donum exitiale Minervae,

Verg. A. 2, 31:

omnia dum stupet,

Val. Fl. 5, 96:

regis delicias,

Mart. 12, 15, 4:

dum omnia stupeo,

Petr. 29 al. — Hence, part. fut. pass.: stŭpendus, a, um, wonderful, astonishing, amazing, stupendous:

virtutibus stupendus,

Val. Max. 5, 7, 1:

virtutum stupenda penetralia,

Nazar. Pan. Const. 6, § 1.

Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. . 2011.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • List of Latin words with English derivatives — This is a list of Latin words with derivatives in English (and other modern languages). Ancient orthography did not distinguish between i and j or between u and v. Many modern works distinguish u from v but not i from j. In this article both… …   Wikipedia

  • Cave Canem — La mosaïque, toujours visible des touristes visitant la cité perdue …   Wikipédia en Français

  • Cave canem — La mosaïque, toujours visible des touristes. Un autre cave canem, bien q …   Wikipédia en Français

  • stupor — A state of impaired consciousness in which the individual shows a marked diminution in reactivity to environmental stimuli and can be aroused only by continual stimulation. [L. fr. stupeo, to be stunned] benign s. a stuporous syndrome from which… …   Medical dictionary

  • stupeur — [ stypɶr ] n. f. • 1333; lat. stupor 1 ♦ Méd. État d inertie et d insensibilité profondes lié à un engourdissement général. ⇒ anéantissement. « La stupeur, qui l envahissait de plus en plus, lui ôtait jusqu à la sensation de la souffrance »… …   Encyclopédie Universelle

  • -eur — I. ⇒ EUR1, suff. Suff. formateur de subst. fém. désignant la qualité exprimée par l adj. de base. A. Le dér. désigne une perception, une sensation (avec en gén. des emplois fig.) une couleur : blancheur, blondeur, noirceur, pâleur, roseur,… …   Encyclopédie Universelle

  • ANSAE poculorum — Pocula quaedam ansulis olim carebant, alia ansas habebant, nonnulla unâ tantum parte erant aurita. Iulius Pollux Onom. l. 6. c. 18. Phialam vero ancipitem, inquit, et aureum poculum (ἄμφωνον) utrinque ansatum Homerus a forma appellat, sed unicam… …   Hofmann J. Lexicon universale

  • ՊԱԿՆՈՒՄ — (կեայ, կի՛ր, կուցեալ, եւ կեալ, եւ կեցեալ.) NBH 2 0585 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 6c, 8c, 10c, 13c ձ. καταπλήσσομαι, καταπλαγῆναι percellor, perculsum esse, stupeo, obstupesco, terreor. Պախիլ. վրդովիլ յահէ. զարհուրիլ… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • ՍՔԱՆՉԱՆԱՄ — (ացայ.) NBH 2 0766 Chronological Sequence: Unknown date, Early classical, 5c, 6c, 10c, 11c, 12c չ. ἑξίσταμαι stupeo, exstupefio ἑκπλήσσομαι percellor θαυμάζω miror, dmiror. Մեծապէս զարմանալ. սխրանալ. հիանալ. հրաշանալ. պակնուլ. արմննալ նմալ. ...… …   հայերեն բառարան (Armenian dictionary)

  • estupeficar — v. tr. 1. Causar grande pasmo, grande assombro. = ESPANTAR, PASMAR 2. Causar estupefação a. 3. Causar entorpecimento. = ENTORPECER • Sinônimo geral: ESTUPEFAZER   ‣ Etimologia: latim stupeo, ere, estar entorpecido + ficar …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • (s)teu-1 —     (s)teu 1     English meaning: to push, hit     Deutsche Übersetzung: ‘stoßen, schlagen” under likewise     Note: with conservative extensions     Material: A. (s)teu k : Gk. τύκος “hammer, chisel; Streitaxt”, τυκίζω “bearbeite Steine”, τυκάνη …   Proto-Indo-European etymological dictionary

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”